Azərbaycanda bir çox banklar kredit limitini azaldarkən və ya bağlayarkən niyə ofisə baş çəkməyi tələb edirlər?

Kredit limiti azaltmaq və ya tam bağlamaq bankların gələcək gəlirliliyini azaldır – dövriyyələr, komissiyalar və faizlər aşağı düşür. Buna görə də banklar əlavə “baryerlər” yaradır ki, müştərilərin bir qismi bu addımdan imtina etsin. Belə yanaşma yalnız Azərbaycana xas deyil, müxtəlif bazarlarda da müşahidə olunur – çünki banklar məhsuldan imtinanı sadələşdirməkdə maraqlı deyillər.

Digər tərəfdən, limitin azaldılması zamanı bank mütləq əmin olmalıdır ki, hesabda borc yoxdur və proses texniki səhvlərə – yanlış hesabların bağlanmasına və ya icazəsiz müraciətlərin qəbuluna – səbəb olmayacaq. Ofis şəraitində bu nəzarəti həyata keçirmək daha asandır.

Müqayisə aparsaq, Gürcüstan və Türkiyədə banklar kredit limitləri ilə bağlı əməliyyatları aktiv şəkildə rəqəmsal kanallara keçiriblər. Həmin ölkələrdə həm artırma, həm azaltma, hətta bağlama da çox vaxt mobil bank və ya vebsayt üzərindən mümkündür. Azərbaycanda isə, qeyd etdiyimiz kimi, artım onlayn mümkündür, amma limiti azaltmaq və ya bağlamaq üçün hələ də ofisə getmək tələb olunur. Bu yanaşma bankların kommersiya maraqlarının, köhnə ənənəvi prosedurların, hüquqi-tənzimləyici ehtiyatlılığın və fırıldaq risklərinin birləşməsidir.

Qonşu ölkələrin təcrübəsi

Türkiyə. Böyük oyunçular (məsələn, Garanti BBVA) müştərilərə limitlərini mobil tətbiq və internet-bank vasitəsilə idarə etməyə imkan verir. Həm artırmaq, həm də azaltmaq üçün müraciət birbaşa tətbiqdən mümkündür. Yəni rəqəmsal kanallar limit idarəsinin tam dövrəsini əhatə edir.

Gürcüstan. Ölkənin ən iri bankları (TBC Bank, Bank of Georgia) kredit məhsullarının məsafədən idarəsini fəal təşviq edir. Kredit limiti almaq və ona nəzarət etmək mobil tətbiqlərdə tam görünür, banklar açıq şəkildə “remote borrowing” imkanlarını təqdim edir və müştərilərə limiti onlayn dəyişmək imkanı yaradır.

Azərbaycan nümunəsi

Hazırda ölkəmizdə kredit limitlərini tam şəkildə onlayn idarə etməyə imkan verən yeganə bank Leobank-dır. Mobil tətbiq vasitəsilə müştəri:

- qeydiyyat zamanı kredit limiti rəsmiləşdirə bilər;

- mövcud limiti izləyə bilər;

- artırılması üçün müraciət edə bilər;

- limiti və hissə-hissə ödəniş şərtlərini ofisə getmədən idarə edə bilər.

Beləliklə, Leobank bütün əsas əməliyyatları rəqəmsal kanallar üzərindən təqdim edən ilk bank olaraq, bazarda fərqlənir.

---